W poprzednim wpisie przybliżyłam nieco temat dotyczący różnych specjalistów zajmujących się zdrowiem psychicznym, dzisiejszy wpis będzie skoncentrowany na pytaniu - Jak wybrać psychoterapeutę i na co zwrócić uwagę?

Pierwszym krokiem jest decyzja dotycząca formy terapii - indywidualna, grupowa, par, rodzinna, uzależnień itp., a następnie wybór specjalisty.

Większość terapeutów pracuje w określonej modalności. Przed rozpoczęciem terapii warto zapoznać się z głównymi nurtami psychoterapeutycznymi, ponieważ determinują one znacząco formę pracy, wykorzystywane metody i narzędzia, a nawet sposób komunikacji terapeuty. Główne podejścia terapii to m.in. podejście poznawczo-behawioralne, psychodynamiczne, Gestalt, systemowe, humanistyczne. O każdym z tych nurtów można znaleźć obszerne informacje w internecie, co najczęściej pozwala zbudować ogólne wyobrażenie o tym, jak będzie wyglądała praca w każdym z nich. Warto zwrócić uwagę, że wiele badań wskazuje na podobną skuteczność każdego z tych nurtów psychoterapii, a dodatkowym czynnikiem wpływającym na zmianę jest relacja terapeutyczna, dlatego dobrze wybrać podejście, w którym będziemy czuć się komfortowo i terapeutę, przy którym poczujemy się wystarczająco bezpiecznie, żeby móc się otworzyć.  

Inną możliwością jest określenie problemu, z jakim chcemy zgłosić się na psychoterapię, a następnie sprawdzenie rekomendowanych form pracy. I tak dla przykładu - w przypadku zaburzenia osobowości borderline polecaną formą terapii jest terapia dialektyczno-behawioralna, a w sytuacji doświadczenia traumy terapia EMDR. Rekomendacje terapii o potwierdzonej badaniami skuteczności dla określonych problemów, można wyszukać na przykład na stronie brytyjskiego Instytutu NICE (National Institute for Health and Care Excellence).

Wiele osób przy wyborze psychoterapeuty kieruje się poleceniami od znajomych, którzy korzystali z pomocy konkretnego terapeuty. Jest to pomocna ścieżka, w szczególności, jeśli czujemy się pogubieni lub przytłoczeni ilością różnych informacji czy możliwości. Warto jednak pamiętać, że coś, co jest dobre dla jednej osoby, niekoniecznie będzie pomocne dla innej. Brzmi to jak oczywistość, ale często o niej zapominamy. Kiedy więc wybierzemy terapeutę z polecenia, sprawdźmy czy sami dobrze czujemy się w kontakcie z nim i czy odpowiada nam jego sposób pracy. Dobrą praktyką wśród terapeutów jest również zasada nie przyjmowania do terapii bliskich osób klienta, z którym aktualnie się pracuje lub z którym pracowało się w przeszłości (rodziny, partnerów, czasami również bardzo bliskich przyjaciół).

To, co warto sprawdzić przed udaniem się na pierwszą konsultację to wykształcenie i doświadczenie terapeutym - w końcu chcemy powierzyć w jego ręce ważną część naszego życia. Dobrze zwrócić uwagę na wykształcenie kierunkowe (psycholog, pedagog, kierunki pokrewne) oraz ukończone szkolenie psychoterapeutyczne. Psychoterapeuta powinien ukończyć całościowe szkolenie w określonym nurcie psychoterapii, które trwa przeważnie 4 lub 5 lat. W jego trakcie zdobywa się nie tylko wiedzę teoretyczną, ale również praktyczną poprzez prowadzenie procesów terapeutycznych pod superwizją w trakcie szkolenia, odbycie stażu pod opieką innego specjalisty, odbycie własnej psychoterapii. Po ukończenia szkolenia większość terapeutów w dalszym ciągu dokształca się na dodatkowych kursach specjalizacyjnych rozbudowując swój warsztat terapeutyczny, a także w dbałości o aktualizowanie swojej wiedzy w oparciu o najnowsze doniesienia z badań naukowych. Dobrą praktyką w zawodzie terapeuty - a z mojej perspektywy nieodłącznym elementem pracy terapeuty - jest odbywanie regularnej superwizji, czyli konsultacji z innym, bardziej doświadczonym specjalistą, posiadającym uprawnienia do prowadzenia superwizji. Ogólnie rzecz biorąc głównymi celami superwizji jest zdobywanie doświadczenia, rozwój terapeuty, pogłębianie rozumienia prowadzonych procesów terapeutycznych oraz mechanizmów leżących u podłoża problemów klienta i mechanizmów zmiany. Superwizja skoncentrowana jest na warsztacie pracy danego terapeuty, ale jej celem nadrzędnym jest dobro klienta, dlatego powinien to być ważny i nieodłączny element pracy każdego psychoterapeuty.

Jeśli masz jakiekolwiek pytania lub wątpliwości dotyczące doświadczenia, wykształcenia czy sposobów pracy psychoterapeuty, z którym rozpoczynasz lub planujesz rozposząć terapię, poprostu o to zapytaj. Pamiętaj, że dopytanie o ważne dla Ciebie kwestie nie jest nietaktem lub wstydem, a mądrym zadbaniem o siebie i swój komfort!